بتن اکسپوز (بتن نما) که برخی آن را بتون اکسپوز نیز می‌نویسند، محصولی بتنی است که استفاده از آن به تازگی مرسوم شده است. در این مقاله می خواهیم همه چیز درباره بتن اکسپوز را توضیح دهیم. بتن اکسپوز جایگزین مناسبی برای انواع کف پوش، به خصوص واش بتن است. بتن اکسپوز را میتوان با قلوه سنگ رودخانه ای و واش بتن نیز به صورت ترکیبی به کار برد.
بتن اکسپوز چیست؟
برای این که بتوانیم مفهوم بتن نما را بهتر درک کنیم، ابتدا باید در مورد بتن اطلاعاتی را کسب کنیم.
بتن چیست؟
برخی فکر می کنند سیمان همان بتون است؛ اما باید بدانیم که سیمان یکی از اجزای تشکیل دهنده بتن می باشد. بتن از ترکیب آب، شن، ماسه و سیمان پورتلند ساخته می شود. بتن دارای انواع مختلفی است، که بنا به کاربرد دارای مقاومت بیشتر یا کمتر هستند.
انواع بتن
- بتن با مقاومت عادی
- بتن ساده
- بتون مسلح
- پیش تنیده
- پیش ساخته
- سبک
- با وزن مخصوص زیاد
- بتن هوادار
- پلیمری
- پرمقاومت
- خود تراکم
- پاششی یا شاتکریت
در این مقاله آشنایی مختصری با بتن پیدا کردیم تا بتوانیم مفهوم بتن اکسپز را بهتر درک کنیم.
بتن نما یا بتن اکسپوز چیست؟
به دیوار پوش و کفپوش های بتنی که به علت زیبایی به عنوان روی کار استفاده می شود.( یعنی به علت صاف و صیقلی بودن، به عنوان آخرین لایه از کف یا نما قرار می گیرند). همان طور که می دانیم این محصول علاوه بر زیبایی به علت بتن پایه بودن از استحکام بسیار خوبی نسبت به سایر مصالح ساختمانی مورد استفاده در کف و نما برخوردار است.
تاریخچه بتن اکسپوز
در سال 1892 شخصی به نام هنسک که ملیت فرانسوی داشت، برای اولین بار ساختمانی با سازه اسکلتی و از پی تا سقف بتنی را ساخت.
استفاده از بتون اکسپز در کشورهای اروپایی و آمریکایی، بر خلاف ایران سابقه طولانی دارد. شاید دلیل این اتفاق، داشتن منابع سنگ های مرمر و گرانیت و … در ایران است.
تا چند سال پیش قیمت این سنگ های طبیعی برای استفاده در کف و نما مقرون به صرفه بود؛ اما به دلیل افزایش قیمت و همچنین خطرات استفاده از این سنگ ها در نما، بتن اکسپوز وارد سفره معماران، مهندسان عمران و سازندگان شد.
استفاده از تایل بتن نما از سال 1945 در اروپا و آمریکا رواج پیدا کرد. در سال1965 میلادی تبلیغات این محصول وارد مجله های معماری، عمران و … شد.
از سال 1970 تا 1990 را میتوان دوران طلایی این محصول دانست. در سال 1975 بیش از31 کارگاه و کارخانه در حال تولید قطعات بتن اکسپوز برای نمای ساختمان بودند.
انواع بتن اکسپوز از جهت محل تولید
بتن اکسپوز را هم مانند واش بتن به دو شیوه تولید و استفاده می کنند:
- ساخت محصول در کارخانه های مجهز( اجرای دقیق فرمولاسیون، کنترل کیفی ) که به این تولیدات پانل های پیش ساخته می گویند.
- استفاده از این محصول به اصطلاح درجا. یعنی در همان محلی که پروژه در حال اجراست.
واش بتن چیست؟ 10 نشانه واشبتن مرغوب
مزایا و معایب بتون اکسپز درجا
- کیفیت اغلب این محصول به صورت تولید درجا بسیار پایین است.
- از این روش بیشتر در پروژه های پیمانکاری استفاده می شود.
- هزینه آن برای پیمانکار یا صاحب پروژه کمتر از محصول کارخانه ایست.
- مقاومت کمتری از نوع پیش ساخته دارد.
مزایا و معایب بتن اکسپوز پیش ساخته
در کارخانه های تولید کننده بتن اکسپوز با کیفیت، تمام مراحل دارای فرمولاسیون و زمان بندی مشخص است.
- فرمول مخصوصی که هر تولید کننده برای خود دارد.
- استفاده از مواد و افزودنی هایی که کیفیت محصول را بالا می برند.
- استفاده از قالب های استاندارد
- فرآیند مخصوص خشک کردن
- جذب آب بسیار پایین
- مقاومت در برابر رطوبت، نفوذ آب و …
- قیمت محصول پیش ساخته نسبت به درجا بیشتر است.
- برای جا به جایی از کارخانه تا کارگاه، زمان و هزینه باید صرف شود و …
انواع بتن اکسپوز از جهت محل اجرا
بتن اکسپوز نما
استفاده از بتن اکسپوز در نمای داخلی و خارجی ساختمان بسیار رایج است. محصولی که برای دیوار و نما تولید می شود.
- ضخامت کمتر و در نتیجه وزن کمتری خواهد داشت.
- صیقلی تر و جلای بیشتری دارد.
- معمولا رنگ های روشن تری نسبت به بتون اکسپز کف دارند.
بتن اکسپوز کف
همان طور که از اسم محصول مشخص است، مورد استفاده آن در کف ابنیه می باشد. این نوع از نوع قبلی ضخامت بیشتر، وزن بیشتر و مقاومت بیشتری دارند. بسته به محل اجرای آن سختی را می توان با سفارشی سازی بیشتر کرد. موارد استفاده کفپوش بتنی:
- کف پوش مراکز تجاری، پیاده رو، پارک ها و فضای سبز، مسیر دوچرخه، مسیر پیاده روی
- کف پوش مجتمع های مسکونی، پارکینگ برج ها و ساختمان های لوکس، پارکینگ مجتمع تجاری
- استفاده در محل های مرطوب مانند زیر زمین و …
- استفاده درمناطق مرطوب
- استفاده در استخر به علت مقاومت بالا در مقابل نفوذ آب
- کف پوش حمل و نقل جاده ای و …
چرا بتن اکسپوز به سرعت جایگزین محصولات مشابه خود می شود؟
تا محصولی مزیت خود را نسبت به محصولات مشابه اثبات نکند، نمیتواند سبد خود را از سهم بازار بیشتر کند. در ادامه به دلایل استقبال از این محصول می پردازیم:
- عایق صوتی و حرارتی
یکی از مشکلات عمده در آپارتمان های امروزی، عبور صدا از دیوار است. با این محصول 95 درصد از عبور صدا کاسته می شود. - مقاومت در برابر سرما، یخ زدگی
- مقاوم در برابر آب و رطوبت
- مقاوم در برابر گرما و آتش سوزی
- عمر زیاد
- صرفه اقتصادی درمیان مدت
عمر بتن اکسپوز چند سال است؟
عمر بتن اکسپوز بستگی به محل استفاده آن دارد. در ساختمان هایی که به عنوان نمای داخلی و خارجی استفاده می شوند حداقل 20 سال برای نمای خارجی و حداقل25 سال برای نمای داخلی عمر می کنند.
در محصولات کف پوش در پارک ها و… 15 سال، اما در محل تردد خودروهای سنگین و نیمه سنگین، یا کف سالن های تولیدات مواد شیمیایی 10 سال پیش بینی می شود.
بتن اکسپوز را چگونه اجرا یا نصب می کنند؟
بتن اکسپوز درجا
در کشورهای پیشرفته دستگاه های اجرای این محص وجود دارد. بتن را در محل آماده می کنند. با دستگاهی شبیه ماشین آسفالت ریزی، بتن خارج شده و توسط ماشین صاف می شود.
در ایران بتن را به صورت دستی آماده می کنند و در محل پخش می کنند. سپس به کمک یک میله فلزی 4 گوش،اقدام به صاف کردن سطح می نمایند.
همان طور که پیش تر هم اشاره شد، این نوع محصول بتن اکسپوز از کیفیت پایینی برخوردار است.
اجرای بتن اکسپوز کارخانه ای یا پیش ساخته
اجرای بتن اکسپوز پیش ساخته به روش دوغابی
حتما اجرای سنگ نما را دیده اید. اگر به خاطر داشته باشید، سنگ کار ساختمان، دوغابی از ترکیب ماسه و سیمان آماده می کند و در پشت سنگ هایی که معولا با مفتول هایی متصل شده اند، می ریزد.
روش اجرای بتن اکسپوز به روش دوغابی هم دقیقا مانند نصب سنگ های نما است. در این جا باید ضخامت دوغاب بین 3-5 سانتی متر باشد.
مواد تشکیل دهنده دوغاب
- ماسه
- سیمان سیاه
- سیمان سفید
- چسب بتن
- آب
در این روش باید بند کشی نیز انجام داد. یکی از مزایای این محصول این است که روی بلوک، سیمان، آجر و رابیتس به راحتی قابل اجراست.
اجرای بتن اکسپوز پیش ساخته به روش خشک
مزیت اجرای خشک نسبت به دوغابی این است که در روش قبل، دوغاب از لابه لای درزها بیرون می آید و باعث تغییر رنگ و در نهایت 2 رنگ شدن نما می شود.
روش های نصب خشک بتن اکسپوز
در این جا مهم ترین و پرکاربرد ترین روش های نصب به روش خشک را بررسی می کنیم:
- استفاده از زیر سازی فلزی و یراق آلات نصب
- زیرسازی فلزی و پیچ کردن بتون اکسپوز به زیر کار
روش های نصب چسبی بتن اکسپوز
- زیر سازی فلزی و بهره گیری از چسب سنگ مگا استون
- زیر سازی دیواری که به نازک کاری آجری یا بتنی رسیده است و پیج کردن این دو به هم
- زیر سازی دیواری که به نازک کاری آجری یا بتنی رسیده است و چسب کاشی
نکته مهم: انتخاب روش بستگی به ابعاد و اندازه بتن اکسپوز دارد. واضح است که هر چه سایز بزرگتر باشد باید از روش های مستحکم تر برای اتصال استفاده کرد. شاید در برخی مواقع مجبور به استفاده همزمان دو روش شوید.
مرور چند نکته مهم درباره بتون اکسپوز
- بهترین محصول و بهترین اجرا بعد از گذشت چند سال احتیاج به کمی ترمیم و بازسازی دارند.
- پله ای شدن نما یکی از انفاقات شایع در این محصول است. برای حل این مشکل از ساب زدن استفاده کنید.
- اصول نگه داری، ترمیم بتن اکسپز مانند سایر محصولات بتنی است.
- در ترمیم باید دقت کنید که تفاوت رنگی ایجاد نشود.
- برای نصب و اجرا حتما از افراد وارد به این محصول استفاده کنید.
- هر چه محصول با کیفیت تر باشد، هزینه های اجرا، نگه داری و ترمیم هزینه کمتری خواهد داشت. بنابراین بتون اکسپوز را از تولیدکنندگان قدیمی و شناخته شده تهیه کنید.
- هر چه ابعاد این محصول بزرگتر باشد، کیفیت از اهمیت بیشتری پیدا می کند.
- بتن اکسپوز به علت استفاده از سیمان و ماسه هم خوانی فراوانی با محیط های طبیعی پیدا می کند.
- برای انتخاب روش نصب از افراد با تجربه کمک بگیرید. انتخاب روش نصب پر هزینه بهتر از این است که بعد از مدتی مجبور به تعویض آن شوید.
قلوه سنگ رودخانه ای یا همان سنگ رودخانه Pebble چیست؟
دسته بندی رنگ و سایز بتن اکسپوز
ابعاد استاندارد بتن اکسپوز کف و نما به صورت زیر است:
بتن اكسپوز كف :
ابعاد کف پوش
٦٠*٦٠
٨٠*٨٠
٤٠*١٠٠
بتن اكسپوز نما :
٤٠*١٠٠ ساده
٦٠*١٢٠ چهار سوراخ
٥٠*٩٠ چهار سوراخ
رنگ بندی بتن اکسپوز
- طوسی
- خاكستری
- ذغالی
استفاده ترکیبی این محصول با محصولات دیگر
از بتن اکسپوز می توان در:
- ویلا
- باغ ویلا
- تالار
- مراکز تجاری
- مراکز اداری
- هتل های کوهستانی
- کف سازی پارکینگ ساختمان های لوکس
- مجتمع های مسکونی به عنوان کف پوش حیات و پشت بام برای روف گاردن
- فروشگاه ها و….
همچنین ترکیب این محصول با واش بتن و سنگ رودخانه محیط های جذابی می سازند.
بتن اکسپوز تولیدی افشار کمپانی
بتن اکسپوز تولیدی افشار کمپانی، از فرمول مهندسی شده دقیق به همراه با کیفیت ترین مواد اولیه، تحت فرآیند تولید، خارج سازی از قالب و خشک کردن محصول به صورت اختصاصی تولید می شود.